Siemens TIA Portal’da Start On-Delay Timer (TON) Komutu
PLC programlamada Start On-Delay Timer (TON), Siemens TIA Portal’da Ladder Diagram (LD) ile kullanılan bir gecikmeli zamanlayıcıdır. Pozitif sinyal kenarı (0 → 1) ile tetiklenerek giriş sinyali aktif olduğu sürece belirli bir süre (PT) sonunda çıkışı aktif hale getirir. Motor kontrolünden asansör sistemlerine kadar otomasyonda yaygın olarak kullanılır. Bu makalede, TON komutunun çalışma mantığını, parametrelerini ve pratik örneklerini detaylıca inceleyeceğiz. Tüm bilgiler Siemens Industry Online Support’tan doğrulanmıştır.
1. Start On-Delay Timer (TON) Nedir?
TON, bir IEC zamanlayıcısıdır ve giriş sinyalinin pozitif kenarıyla (RLO 0 → 1) tetiklenerek PT süresi sonunda çıkışı (Q) 1 yapar. Giriş kesilirse zamanlayıcı sıfırlanır.
2. TON Komutunun Detaylı Açıklaması
TON’un işleyişini ve parametrelerini inceleyelim:
2.1. Çalışma Mantığı
Pozitif kenar algılandığında zamanlayıcı başlar; giriş sinyali aktifken PT süresi dolduğunda Q = 1 olur. Giriş kesilirse sıfırlanır.
IN: |‾‾‾‾‾‾‾|___|
Q: _____|‾‾‾‾|___|
2.2. Parametreler
| Parametre | Veri Tipi | Açıklama |
|---|---|---|
| PT | TIME (S7-1200), LTIME (S7-1500) | Zaman süresi (örn: T#5s) |
| IEC Timer | IEC_TIMER, TON_TIME | Zamanlayıcı yapısı (DB veya Static) |
3. TON ile TP’nin Farkları
TON, diğer zamanlayıcı TP’den nasıl ayrılır?
| Özellik | TON | TP |
|---|---|---|
| Tetikleme | Pozitif kenar + sürekli giriş | Pozitif kenar |
| Çıkış | Süre sonunda aktif | Darbe süresince aktif |
| Giriş Kesilirse | Sıfırlanır | Devam eder |
4. TON Ne Zaman Kullanılmalı?
TON şu durumlarda idealdir:
- Gecikmeli çalıştırma (örn: motorun 5 saniye sonra çalışması).
- Süre kontrollü sistemler (örn: asansör kapısı).
- Giriş bağımlı işlemler.
5. Pratik Örnekler
TON’u Ladder ile inceleyelim:
Örnek 1: Motorun 5 Saniye Gecikmeli Çalışması
---[I0.0]----[TON]----
PT: T#5s Q: Q0.0
DB1.MyIEC_TIMER
Açıklama: Start (I0.0) basılıyken 5 saniye sonra motor (Q0.0) çalışır; bırakılırsa durur.
Örnek 2: Konveyörde Gecikmeli Ürün Taşıma
---[I0.1]----[TON]----
PT: T#10s Q: Q0.1
DB2.MyTON
Açıklama: Sensör (I0.1) aktifken 10 saniye sonra konveyör (Q0.1) çalışır.
Örnek 3: Asansör Kapı Gecikmesi
---[I0.2]----[TON]----
PT: T#2s Q: Q0.2
DB3.MyIEC_TIMER
Açıklama: Buton (I0.2) ile kapı (Q0.2) 2 saniye sonra açılır.
6. Avantajlar
TON’un sunduğu faydalar:
- Gecikmeli kontrol kolaylığı.
- Giriş bağımlı hassasiyet.
- Esnek sistem entegrasyonu.
7. Dikkat Edilmesi Gerekenler
TON kullanırken şu risklere dikkat edin:
- Giriş Kesintisi: IN kesilirse sıfırlanır. Çözüm: Sürekli giriş sağlayın.
- Veri Bozumu: PT veya Timer’a müdahale bozulmaya yol açar. Çözüm: Güvenli durumda müdahale edin.
- Ağ Konumu: TON ağ sonunda olmalı. Çözüm: Lojik sırasını kontrol edin.
8. Yeni Başlayanlar İçin İpuçları
TON’u etkili kullanmak için:
- PLCSIM ile test edin.
- PT’yi doğru formatta girin (örn: T#5s).
- Basit başlayın:
---[I0.0]----[TON]---- // 5 saniye gecikme
9. Sonuç
Start On-Delay Timer (TON), PLC’de gecikmeli zamanlama işlemleri için güçlü bir araçtır. TIA Portal’da Ladder ile kolayca uygulanan TON, motor çalıştırma, konveyör sistemleri ve asansör kontrolü gibi senaryolarda etkilidir. Giriş sinyaline bağımlı yapısıyla, otomasyon projelerinizde hassas çözümler sunar. Simülasyon yaparak TON’u öğrenin ve sistemlerinize entegre edin! Görüşlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
Yorumlar
Yorum Gönder