Siemens TIA Portal’da TOF (Generate Off-Delay) Komutu ve Örnekler
Siemens TIA Portal’da PLC programlamada kullanılan TOF (Generate Off-Delay) komutu, giriş sinyali pasif olduğunda çıkışı belirli bir süre (PT) boyunca aktif tutan ve ardından sıfırlayan bir zamanlayıcıdır. Fan soğutma, güvenli durdurma veya sinyalizasyon gibi uygulamalarda sıkça tercih edilir. Bu makalede, TOF komutunun çalışma mantığını, avantajlarını, risklerini ve kullanım senaryolarını örneklerle açıklayacağız. Tüm bilgiler Siemens Industry Online Support’tan doğrulanmıştır.
1. TOF (Generate Off-Delay) Komutu Nedir?
TOF (Timer Off-Delay), giriş sinyali "1" olduğunda çıkışı hemen aktif hale getirir ve giriş sinyali "0"a düştüğünde belirlenen süre kadar çıkışı gecikmeli olarak sıfırlar. Endüstriyel süreçlerde sistemlerin ani durmasını önlemek için idealdir.
2. TOF Komutunun Detaylı Açıklaması
TOF komutunun işleyişini ve parametrelerini detaylıca inceleyelim:
2.1. TOF Komutunun Çalışma Prensibi
Giriş sinyali "1" olduğunda çıkış anında aktif olur. Giriş "0"a düştüğünde zamanlayıcı başlar ve PT süresi dolduğunda çıkış sıfırlanır.
---[I0.0]----[TOF]----(Q0.0)---
PT: T#5s
DB1.MyTOF
Açıklama: I0.0 aktifken Q0.0 hemen "1" olur; I0.0 kesildiğinde 5 saniye sonra Q0.0 "0" olur.
2.2. Parametreler
- IN: Başlatma sinyali (BOOL)
- PT: Gecikme süresi (TIME, örn. T#10s)
- Q: Çıkış sinyali (BOOL)
- ET: Geçen süre (TIME)
3. TOF ile Diğer Zamanlayıcıların Farkları
TOF, TON ve TP zamanlayıcılarından farklı işlevlere sahiptir:
| Özellik | TOF | TON | TP |
|---|---|---|---|
| Tetikleme | Giriş 0 olduğunda | Giriş 1 olduğunda | Pozitif kenar |
| Çıkış Zamanı | PT sonrası 0 | PT sonrası 1 | Anında 1, PT sonrası 0 |
| Kullanım | Gecikmeli durdurma | Gecikmeli başlatma | Darbeli çıkış |
4. TOF Komutu Ne Zaman Kullanılmalı?
TOF şu durumlarda tercih edilir:
- Gecikmeli sistem durdurma (örn. fan soğutma).
- Güvenli kapatma senaryoları.
- Alarm veya sinyalin uzatılması.
5. Pratik Örnekler
TOF komutunun kullanımını örneklerle inceleyelim:
Örnek 1: Fanın Gecikmeli Kapanması
---[I0.0]----[TOF]----(Q0.0)---
PT: T#10s
DB1.MyTOF
Açıklama: I0.0 kesildiğinde fan (Q0.0) 10 saniye daha çalışır.
Örnek 2: Alarmın Gecikmeli Kapanması
---[I0.1]----[TOF]----(Q0.1)---
PT: T#3s
DB2.MyTOF
Açıklama: I0.1 pasif olduğunda alarm (Q0.1) 3 saniye daha çalar.
Örnek 3: Konveyörün Gecikmeli Durması
---[I0.2]----[TOF]----(Q0.2)---
PT: T#10s
DB3.MyTOF
Açıklama: I0.2 kesildiğinde konveyör (Q0.2) 10 saniye sonra durur.
6. Avantajlar
TOF komutunun sunduğu faydalar:
- Güvenli ve kontrollü sistem durdurma.
- Giriş tekrar aktif olursa anında tepki.
- Hassas zaman kontrolü.
7. Dikkat Edilmesi Gerekenler
TOF kullanırken şu noktalara dikkat edin:
- PT Hatası: Negatif süre girilirse hata oluşur. Çözüm: PT’yi pozitif tutun.
- IEC_TIMER Çakışması: Aynı zamanlayıcı birden fazla yerde kullanılmamalı. Çözüm: Benzersiz tanımlayın.
- Veri Bozulması: TOF çalışırken PT/ET değiştirilirse tutarsızlık olur. Çözüm: Sistemi güvenli tutun.
8. Yeni Başlayanlar İçin İpuçları
TOF’u etkili kullanmak için:
- ET ile kalan süreyi izleyin:
"Timer_DB".ElapsedTime
Ari>PLCSIM ile simülasyon yapın.
- Giriş sinyalinde titreşim varsa debounce ekleyin (100-200ms).
9. Sonuç
TOF (Generate Off-Delay) komutu, TIA Portal’da gecikmeli çıkış sıfırlama için güçlü bir araçtır. Fan soğutma, alarm uzatma ve güvenli durdurma gibi senaryolarda etkilidir. PT süresini doğru ayarlayarak ve IEC_TIMER yönetiminde dikkatli olarak otomasyon projelerinizde güvenle kullanabilirsiniz! Görüşlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
Yorumlar
Yorum Gönder