Siemens TIA Portal’da --|P|-- (Pozitif Kenar Tetikleme) Komutu
Siemens TIA (Totally Integrated Automation) Portal, endüstriyel otomasyon projelerinde PLC (Programlanabilir Lojik Kontrolör) programlamayı destekleyen güçlü bir platformdur. TIA Portal’da kullanılan --|P|-- (Pozitif Kenar Tetikleme) talimatı, bir sinyalin "0"dan "1"e yükselen kenarını algılamak için tasarlanmış kritik bir komuttur. Buton basma, sensör tetikleme veya tek seferlik işlemler gibi senaryolarda sıkça kullanılan bu talimat, Ladder Diyagramı (LAD) ve Structured Text (STL) dillerinde etkilidir. Bu makalede, --|P|--’nin çalışma prensibi, parametreleri, kullanım örnekleri ve pratik ipuçları detaylı bir şekilde ele alınacaktır. Tüm bilgiler Siemens Industry Online Support’tan doğrulanmıştır.
1. Pozitif Kenar Tetikleme Nedir?
--|P|-- talimatı, bir operandın sinyal durumundaki pozitif (yükselen) kenarı (0 → 1 geçişi) tespit eder. Bu, sinyalin yalnızca geçiş anında bir olay tetiklemesini sağlar. İki temel bileşeni vardır:
- Operand1: İzlenen sinyal (örneğin I0.0).
- Operand2: Önceki tarama döngüsündeki sinyal durumunu saklayan kenar bellek biti (Edge Memory Bit).
Amaç: Yükselen kenar algılandığında, RLO (Result of Logic Operation) bir tarama döngüsü için "1" olur.
2. Parametreler ve Bellek Alanları
--|P|-- talimatının parametreleri ve desteklenen bellek alanları şöyledir:
| Parametre | Bildirim | Veri Tipi | Bellek Alanı (S7-1200) | Bellek Alanı (S7-1500) | Açıklama |
|---|---|---|---|---|---|
| Operand1 | Input | BOOL | I, Q, M, D, L, Constant | I, Q, M, D, L, T, C, Constant | İzlenen sinyal |
| Operand2 | InOut | BOOL | I, Q, M, D, L | I, Q, M, D, L | Kenar bellek biti (önceki durumu saklar) |
Not: Operand2, her talimat için benzersiz olmalı ve genellikle M veya DB alanlarında saklanmalıdır.
3. Nasıl Çalışır?
--|P|-- talimatı, sinyal durumunu karşılaştırarak çalışır:
- Mevcut Tarama: Operand1’in anlık durumu okunur.
- Önceki Tarama: Operand2’den önceki durum alınır.
- Karşılaştırma: Operand1 = 1 ve Operand2 = 0 ise RLO = 1 (pozitif kenar).
- Güncelleme: Operand2, Operand1’in mevcut durumuyla güncellenir.
Zamanlama Diyagramı:
Operand1: 0────┐ ┌────0────┐
└────┘ └────┘
Operand2: 0────────0──1────────1
RLO: 0────────1──0────────0
Açıklama: RLO, yalnızca yükselen kenarda bir tarama döngüsü için "1" olur.
4. Pratik Örnekler
--|P|--’nin kullanımını anlamak için aşağıdaki senaryolar incelenebilir:
Örnek 1: Buton ile Tek Seferlik İşlem
Senaryo: I0.0 (buton) basıldığında Q0.0 bir tarama döngüsü için aktif olur.
---[P I0.0]----(Q0.0)
M10.0
STL Kodu:
A "I0.0"
FP "M10.0"
= "Q0.0"
Açıklama: I0.0 "1"e geçtiğinde Q0.0 bir döngü için "1" olur. Titreşim önlemek için 100-200ms debouncing önerilir.
Örnek 2: Sensör ile Sayım
Senaryo: I0.1 (sensör) her tetiklendiğinde C10 sayacı artar.
---[P I0.1]----[CU C10]
DB1.DBX0.0
STL Kodu:
A "I0.1"
FP "DB1.DBX0.0"
CU "C10"
Açıklama: Sensör her yükselen kenarda sayacı bir artırır.
5. Avantajlar
--|P|-- talimatı şu avantajları sunar:
- Tek Seferlik Tetikleme: Sürekli sinyalleri tek bir olaya indirger.
- Hassasiyet: Yükselen kenarı doğru bir şekilde algılar.
- Kolaylık: Basit bir yapı ile kompleks işlemleri tetikler.
6. Dikkat Edilmesi Gerekenler
--|P|--’yi kullanırken şu noktalara dikkat edilmelidir:
- Kenar Bellek Çakışması: Operand2 birden fazla talimatta kullanılırsa hatalı tetikleme olur; her talimat için benzersiz bir bit atayın.
- Geçici Bellek: L (lokal) alanlar yerine M veya DB kullanın; lokal bellek döngü sonunda sıfırlanır.
- Sabit Kullanımı: Operand1 sabit bir değerse (örneğin "1"), kenar algılanmaz.
7. Uygulama Senaryoları
--|P|-- aşağıdaki alanlarda yaygın kullanılır:
- Buton Kontrolü: Tek basışla işlem başlatma.
- Sensör Tespiti: Ürün sayımı veya hareket algılama.
- Start-Stop Sistemleri: Anlık sinyallerle kontrol.
8. Yeni Başlayanlar İçin İpuçları
--|P|--’yi etkili kullanmak için:
- Simülasyon: TIA Portal PLCSIM ile sinyal geçişlerini test edin.
- DB Yönetimi: Kenar bellek bitlerini bir veri bloğunda organize edin.
- İzleme: Watch Table ile RLO ve Operand2’yi kontrol edin.
- Dokümantasyon: Kodları yorum satırlarıyla açıklayın.
- Debounce: Titreşim için 100-200ms zamanlayıcı ekleyin.
9. Sonuç
Siemens TIA Portal’da --|P|-- (Pozitif Kenar Tetikleme) talimatı, sinyal geçişlerini algılamada vazgeçilmez bir araçtır. Doğru bellek yönetimi ve kullanım ile buton debounce, sayım veya alarm sistemlerinde yüksek verimlilik sağlar. Bu rehberdeki örnekler ve ipuçlarıyla, PLC programlamada kenar tetiklemeyi ustalıkla uygulayabilirsiniz! Görüşlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
Yorumlar
Yorum Gönder