Endüstriyel otomasyon sistemlerinde PLC programlamada temel bir eleman olan Normalde Açık (NO - Normally Open) Kontak, Siemens TIA Portal’da S7-1200 ve S7-1500 serisi PLC’lerde Ladder Diagram (LD) ortamında giriş sinyallerine bağlı olarak çıkışları kontrol etmek için kullanılır. Bu rehberde, Siemens TIA Portal’da Normalde Açık (NO) kontağın çalışma mantığını, seri ve paralel bağlantılarını, PLC programlama örneklerini, avantajlarını, dikkat edilmesi gereken noktaları ve günlük hayattan örnekleri detaylıca ele alacağız. Daha fazla bilgi için Siemens TIA Portal Nedir? yazımıza göz atabilirsiniz.
1. Siemens TIA Portal’da Normalde Açık (NO) Kontak Nedir?
Siemens TIA Portal’da Normalde Açık (NO) kontak, varsayılan durumunda açık konumda olan bir kontrol elemanıdır.
- Kullanım: Sinyal "1" olduğunda kontak kapanır ve akım geçişine izin verir.
- Örnek: Sinyal "0" iken kontak açık kalır, çıkış "0" olur; sinyal "1" iken kontak kapanır, çıkış "1" olur.
- Fayda: Basit kontrol mantığı ile giriş sinyallerine bağlı çıkış kontrolü sağlar.
2. Normalde Açık (NO) Kontağın Çalışma Mantığı
Normalde Açık (NO) kontak, giriş sinyaline bağlı olarak çalışır.
- Kullanım: Sinyal "0" olduğunda kontak açık, sinyal "1" olduğunda kontak kapalıdır.
- Örnek: Bir ışığı açıp kapatan anahtar gibi: Anahtar açıkken (sinyal "0") ışık söner, kapalıyken (sinyal "1") ışık yanar.
- Fayda: Temel kontrol mantığını anlamayı ve uygulamayı kolaylaştırır.
3. Seri Bağlı Normalde Açık Kontaklar (AND Mantığı)
Seri bağlantıda, tüm kontaklar kapalı olduğunda akım akar.
- Kullanım: Tüm girişler "1" olduğunda çıkış "1" olur.
- Örnek: İki Normalde Açık kontak (K1 ve K2) seri bağlandığında, yalnızca K1 ve K2 "1" olduğunda çıkış "1" olur.
- Fayda: AND mantığı ile birden fazla koşulun sağlanmasını kontrol eder.
| K1 | K2 | Çıkış |
|---|---|---|
| 0 (Açık) | 0 (Açık) | 0 |
| 1 (Kapalı) | 0 (Açık) | 0 |
| 0 (Açık) | 1 (Kapalı) | 0 |
| 1 (Kapalı) | 1 (Kapalı) | 1 |
4. Paralel Bağlı Normalde Açık Kontaklar (OR Mantığı)
Paralel bağlantıda, herhangi bir kontak kapalı olduğunda akım akar.
- Kullanım: En az bir giriş "1" olduğunda çıkış "1" olur.
- Örnek: İki Normalde Açık kontak (K1 ve K2) paralel bağlandığında, K1 veya K2 "1" olduğunda çıkış "1" olur.
- Fayda: OR mantığı ile alternatif koşulları kontrol eder.
| K1 | K2 | Çıkış |
|---|---|---|
| 0 (Açık) | 0 (Açık) | 0 |
| 1 (Kapalı) | 0 (Açık) | 1 |
| 0 (Açık) | 1 (Kapalı) | 1 |
| 1 (Kapalı) | 1 (Kapalı) | 1 |
5. Örnek: Seri ve Paralel Bağlantı Kombinasyonu
Normalde Açık kontaklar, seri ve paralel bağlantılarla kombine edilebilir.
- Kullanım: K1 ve K2 seri, K3 paralel bağlanır.
- Örnek: Çıkış, K1 ve K2’nin her ikisi de "1" olduğunda (seri bağlantı) veya K3 "1" olduğunda (paralel bağlantı) "1" olur. Bu, (K1 AND K2) OR K3 mantığına eşdeğerdir.
- Fayda: Karmaşık kontrol mantıklarını kolayca oluşturmayı sağlar.
| K1 (Seri) | K2 (Seri) | K3 (Paralel) | Çıkış |
|---|---|---|---|
| 0 (Açık) | 0 (Açık) | 0 (Açık) | 0 |
| 1 (Kapalı) | 0 (Açık) | 0 (Açık) | 0 |
| 0 (Açık) | 1 (Kapalı) | 0 (Açık) | 0 |
| 1 (Kapalı) | 1 (Kapalı) | 0 (Açık) | 1 |
| 0 (Açık) | 0 (Açık) | 1 (Kapalı) | 1 |
| 1 (Kapalı) | 0 (Açık) | 1 (Kapalı) | 1 |
| 0 (Açık) | 1 (Kapalı) | 1 (Kapalı) | 1 |
| 1 (Kapalı) | 1 (Kapalı) | 1 (Kapalı) | 1 |
6. PLC Programlama Örneği
Normalde Açık kontaklar, PLC programlarında motor kontrolü veya güvenlik sistemleri gibi uygulamalarda kullanılır.
- Kullanım: K1 ve K2 seri, K3 paralel bağlanır.
- Örnek: Çıkış, (K1 AND K2) OR K3 mantığına göre çalışır: K1 ve K2 "1" olduğunda veya K3 "1" olduğunda çıkış "1" olur.
- Fayda: Basit ve etkili kontrol mantığı sağlar.
Network 1:
|----[ K1 ]----[ K2 ]----( Çıkış )----|
| |
|----[ K3 ]------------|
7. Günlük Hayattan Örnekler
Normalde Açık (NO) kontağın mantığını anlamak için günlük hayattan benzetmeler:
- Kullanım: Musluk açma/kapama.
- Örnek: Kapalı musluk (sinyal "0") su akıtmaz, açık musluk (sinyal "1") su akıtır.
- Fayda: Kontağın mantığını daha iyi anlamayı sağlar.
- Musluk: Kapalı musluk (sinyal "0") su akıtmaz, açık musluk (sinyal "1") su akıtır.
- Kapı: Kapalı kapı (sinyal "0") geçişe izin vermez, açık kapı (sinyal "1") geçişe izin verir.
- Klavye Tuşu: Tuşa basılmadığında (sinyal "0") sinyal gönderilmez, basıldığında (sinyal "1") sinyal gönderilir.
- Trafik Lambası: Kırmızı ışık (sinyal "0") araçları durdurur, yeşil ışık (sinyal "1") araçların hareketine izin verir.
- Çalar Saat: Alarm kapalıyken (sinyal "0") ses çıkmaz, alarm açıkken (sinyal "1") ses çalar.
8. Siemens TIA Portal’da Normalde Açık (NO) Kontağın Avantajları
- Siemens TIA Portal’da temel kontrol mantığını anlamak ve uygulamak için oldukça basittir.
- Varsayılan olarak açık konumda olmaları, sinyal olmadan sistemin çalışmasını engeller.
- Seri ve paralel bağlantılarla AND/OR mantığı kolayca uygulanabilir.
- Diğer PLC elemanlarıyla kolayca entegre edilir.
9. Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Giriş sinyallerinin doğru tanımlandığından emin olun, aksi halde beklenmedik sonuçlar alınabilir.
- Çok fazla seri bağlı kontak, hepsinin "1" olmasını zorlaştırabilir.
- Sensör gibi fiziksel girişlerde sinyal gecikmeleri olabilir.
- Seri ve paralel bağlantılar doğru planlanmazsa hatalı çıkışlar oluşabilir.
10. Kullanım İpuçları
- Siemens TIA Portal’da PLCSIM ile bağlantıları test ederek sonuçları doğrulayın.
- Kontaklara anlamlı isimler verin (örneğin, "StartButton").
- Giriş sinyallerini ek lojik bloklarla kontrol edin.
- Bağlantı mantığını dokümante ederek bakımı kolaylaştırın.
11. Sonuç
Siemens TIA Portal’daki Normalde Açık (NO) kontaklar, S7-1200 ve S7-1500 serisi PLC’lerde Ladder programlama ortamında temel kontrol elemanlarıdır. Sinyal "1" olduğunda kapanarak akım geçişine izin veren bu kontaklar, seri bağlantıda AND, paralel bağlantıda OR mantığıyla çalışır. Günlük hayattan örneklerle kolayca kavranabilen bu yapı, motor kontrolü ve güvenlik sistemleri gibi birçok alanda kullanılır. Tüm bilgiler Siemens Industry Online Support’tan doğrulanmıştır. Siemens TIA Portal’da Normalde Açık (NO) kontaklar hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı aşağıda paylaşın!
Yorumlar
Yorum Gönder