---| / |---: NC Normally Closed Contact (Normalde Kapalı Kontak)

Gönderen tarih:
PLC’ye yeni başlayanlar için bit operasyonları: Ladder ile motor, lamba ve sensör kontrolü örnekleri.

Endüstriyel otomasyon sistemlerinde PLC programlamada sıkça kullanılan Normalde Kapalı (NC - Normally Closed) Kontak, Siemens TIA Portal’da S7-1200 ve S7-1500 serisi PLC’lerde Ladder Diagram (LD) ortamında temel kontrol elemanlarından biridir. Varsayılan olarak kapalı olan bu kontaklar, giriş sinyallerine bağlı olarak çıkışları kontrol eder. Bu rehberde, normalde kapalı kontağın çalışma mantığını, seri ve paralel bağlantılarını, PLC programlama örneklerini, avantajlarını, dikkat edilmesi gerekenleri ve günlük hayattan örnekleri detaylıca inceleyeceğiz.

Normalde Kapalı (NC) Kontak Nedir?

Normalde kapalı kontak, varsayılan durumunda (sinyal "0" iken) kapalıdır ve elektrik akımının geçmesine izin verir. İlişkili operandın sinyal durumu "1" olduğunda kontak açılır ve akım kesilir, çıkış sinyali "0" olur. Sinyal "0" olduğunda ise kontak kapalı kalır ve giriş sinyali çıkışa aktarılır.

Çalışma Mantığı:

  • Sinyal "0": Kontak kapalı, akım geçer, çıkış "1".
  • Sinyal "1": Kontak açık, akım geçmez, çıkış "0".

Bu mantık, bir buzdolabı kapısının lambasına benzer: Kapı kapalıyken (sinyal "0") lamba söner, açıldığında (sinyal "1") lamba yanar.

Seri Bağlı Normalde Kapalı Kontaklar (AND Mantığı)

Seri bağlantıda, tüm normalde kapalı kontaklar kapalı olduğunda (tüm girişler "0" iken) akım akar. Herhangi bir kontak açıldığında (bir giriş "1" olduğunda) akım kesilir.

Örnek Senaryo: İki normalde kapalı kontak (K1 ve K2) seri bağlanmış olsun:

K1K2Çıkış
0 (Kapalı)0 (Kapalı)1
1 (Açık)0 (Kapalı)0
0 (Kapalı)1 (Açık)0
1 (Açık)1 (Açık)0

Açıklama: AND mantığına uygundur: Çıkış, yalnızca tüm girişler "0" olduğunda "1" olur.

Paralel Bağlı Normalde Kapalı Kontaklar (OR Mantığı)

Paralel bağlantıda, kontaklardan herhangi biri kapalı olduğunda (en az bir giriş "0" iken) akım akar. Tüm kontaklar açıldığında (tüm girişler "1" olduğunda) akım kesilir.

Örnek Senaryo: İki normalde kapalı kontak (K1 ve K2) paralel bağlanmış olsun:

K1K2Çıkış
0 (Kapalı)0 (Kapalı)1
1 (Açık)0 (Kapalı)1
0 (Kapalı)1 (Açık)1
1 (Açık)1 (Açık)0

Açıklama: OR mantığına uygundur: En az bir giriş "0" olduğunda çıkış "1" olur.

Kombine Örnek: Seri ve Paralel Bağlantı

Sistem: Üç normalde kapalı kontak (K1, K2, K3) kullanılsın. K1 ve K2 seri, K3 ise paralel bağlı olsun.

K1 (Seri)K2 (Seri)K3 (Paralel)Çıkış
0 (Kapalı)0 (Kapalı)0 (Kapalı)1
1 (Açık)0 (Kapalı)0 (Kapalı)1
0 (Kapalı)1 (Açık)0 (Kapalı)1
1 (Açık)1 (Açık)0 (Kapalı)1
0 (Kapalı)0 (Kapalı)1 (Açık)1
1 (Açık)0 (Kapalı)1 (Açık)0
0 (Kapalı)1 (Açık)1 (Açık)0
1 (Açık)1 (Açık)1 (Açık)0

Açıklama: Çıkış, K1 ve K2’nin her ikisi de "0" olduğunda (seri bağlantı) veya K3 "0" olduğunda (paralel bağlantı) "1" olur. Bu, (K1 AND K2) OR K3 mantığına eşdeğerdir.

PLC Programlama Örneği

Normalde kapalı kontaklar, PLC programlarında güvenlik sistemleri, motor kontrolü veya röle aktivasyonu gibi uygulamalarda kullanılır.

Network 1:
|----[ /K1 ]----[ /K2 ]----( Çıkış )----|
|                       |
|----[ /K3 ]------------|

Açıklama:

  • K1 ve K2 seri bağlıdır (AND mantığı).
  • K3 paralel bağlıdır (OR mantığı).
  • Çıkış, (K1 AND K2) OR K3 mantığına göre çalışır: K1 ve K2 "0" olduğunda veya K3 "0" olduğunda çıkış "1" olur.

Günlük Hayattan Örnekler

Normalde kapalı kontağın mantığını anlamak için günlük hayattan örnekler:

  • Buzdolabı Kapısı: Kapı kapalıyken (sinyal "0") lamba söner, açıldığında (sinyal "1") lamba yanar.
  • Acil Durum Butonu: Butona basılmadığında (sinyal "0") makine çalışır, basıldığında (sinyal "1") makine durur.
  • Televizyon Kumandası: Tuşa basılmadığında (sinyal "0") sinyal gönderilir, basıldığında (sinyal "1") sinyal kesilir.
  • Gaz Dedektörü: Gaz algılanmadığında (sinyal "0") alarm susar, gaz algılandığında (sinyal "1") alarm çalar.

Avantajlar

  • Güvenlik: Varsayılan olarak kapalı olması, sinyal kesildiğinde sistemi güvenli duruma getirir.
  • Kolay Entegrasyon: Seri ve paralel bağlantılarla AND/OR mantığı kolayca uygulanır.
  • Esneklik: Çeşitli kontrol senaryolarına uyarlanabilir.
  • Hızlı Tepki: Sinyal değişimlerine anında yanıt verir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Sinyal Doğruluğu: Giriş sinyallerinin doğru tanımlandığından emin olun.
  • Aşırı Seri Bağlantı: Çok fazla kontak seri bağlanırsa, tüm sinyallerin "0" olması zorlaşabilir.
  • Gecikme Riski: Sensör veya fiziksel girişlerde sinyal gecikmeleri olabilir.
  • Mantık Planlaması: Bağlantıların mantığı doğru tasarlanmazsa hatalı çıkışlar oluşabilir.

İpuçları

  • Test: PLCSIM ile bağlantıları simüle ederek doğrulayın.
  • Etiketleme: Kontaklara anlamlı isimler verin (örneğin, "EmergencyStop").
  • Güvenlik Kontrolü: Acil durum sinyallerini ek lojik bloklarla doğrulayın.
  • Bakım Kolaylığı: Bağlantı mantığını dokümante edin.

Sonuç

Normalde kapalı (NC) kontaklar, Siemens TIA Portal’da Ladder programlama ortamında temel bir kontrol elemanıdır. Varsayılan olarak kapalı olan bu kontaklar, sinyal "1" olduğunda açılır ve akımı keser. Seri bağlantıda AND, paralel bağlantıda OR mantığıyla çalışır. Güvenlik sistemlerinden motor kontrolüne kadar geniş bir kullanım alanına sahip olan NC kontaklar, bu rehberle daha iyi anlaşılabilir ve uygulanabilir. Daha fazla bilgi için Siemens TIA Portal Dokümantasyonu’nu inceleyebilirsiniz.

Yorumlar

Yorum Gönder