--(N)--: Set Operand On Negative Signal Edge (Negatif Kenarda Operand Setleme)

Gönderen tarih:
PLC’ye yeni başlayanlar için bit operasyonları: Ladder ile motor, lamba ve sensör kontrolü örnekleri.

Siemens TIA Portal’da Pozitif Kenar Algılama Komutları

Siemens TIA (Totally Integrated Automation) Portal, endüstriyel otomasyon projelerinde PLC (Programlanabilir Lojik Kontrolör) programlamayı destekleyen kapsamlı bir platformdur. TIA Portal’da kullanılan --(N)-- (Negatif Kenarda Operand Setleme) talimatı, RLO (Result of Logic Operation) değerinde "1"den "0"a düşen kenarı algılayarak belirtilen bir operandı bir tarama döngüsü boyunca "1" yapmak için tasarlanmıştır. Sistem durdurma, alarm sıfırlama veya durum geçişlerini izleme gibi senaryolarda kullanılan bu talimat, Ladder Diyagramı (LAD) ve STL dillerinde etkilidir. Bu makalede, --(N)--’nin çalışma prensibi, parametreleri, kullanım örnekleri ve pratik ipuçları detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

1. Negatif Kenarda Operand Setleme Nedir?

--(N)-- talimatı, RLO’da "1"den "0"a düşen kenarı (negatif kenar) algılar ve belirtilen operandı (Operand1) bir tarama döngüsü boyunca "1" yapar. Bu, tek seferlik tetiklemeler için idealdir. İki temel bileşeni vardır:

  • Operand1: Set edilecek operand (örneğin Q0.0).
  • Operand2: Önceki RLO durumunu saklayan kenar bellek biti (Edge Memory Bit).

Matematiksel Model: Negatif kenar, RLO’nun türevi negatif olduğunda oluşur: ¬RLO_current ∧ RLO_previous = 1.

2. Parametreler ve Bellek Alanları

--(N)-- talimatının parametreleri ve desteklenen bellek alanları şöyledir:

Parametre Bildirim Veri Tipi Bellek Alanı (S7-1200/S7-1500) Açıklama
Operand1 Output BOOL I, Q, M, D, L Negatif kenarda set edilecek operand
Operand2 InOut BOOL I, Q, M, D, L Kenar bellek biti (önceki RLO’yu saklar)

Not: Operand2, her talimat için benzersiz olmalı ve genellikle M veya DB alanlarında saklanmalıdır.

3. Nasıl Çalışır?

--(N)-- talimatı, RLO’nun durumunu karşılaştırarak negatif kenarı algılar:

  • Mevcut Tarama: RLO’nun anlık durumu okunur.
  • Önceki Tarama: Operand2’den önceki RLO durumu alınır.
  • Karşılaştırma: RLO = 0 ve Operand2 = 1 ise Operand1 = 1 (negatif kenar).
  • Güncelleme: Operand2, mevcut RLO ile güncellenir.

Zamanlama Diyagramı:

RLO:      1 ────┐  ┌─── 1 ────┐  ┌───
                └──┘          └──┘
Operand2: 1 ─────── 1 ─── 0 ─────── 0
Operand1: 0 ─────── 1 ─── 0 ─────── 0

Açıklama: Operand1, yalnızca düşen kenarda bir tarama döngüsü için "1" olur.

4. Pratik Örnekler

--(N)--’nin kullanımını anlamak için aşağıdaki senaryolar incelenebilir:

Örnek 1: Temel Kullanım

Senaryo: I0.0 (buton) bırakıldığında Q0.0 bir tarama döngüsü için set edilir.

|---[ I0.0 ]---(N)---( Q0.0 )---|
|              M10.0            |

STL Kodu:

A I0.0
N M10.0
= Q0.0

Açıklama: I0.0 "0"a düştüğünde Q0.0 bir döngü için "1" olur.

Örnek 2: Acil Durdurma Reset

Senaryo: I0.1 (acil durdurma) bırakıldığında M10.1 set edilir.

|---[ I0.1 ]---(N)---( M10.1 )---|
|              DB1.DBX0.0        |

STL Kodu:

A I0.1
N DB1.DBX0.0
S M10.1

Açıklama: Acil durdurma bırakıldığında reset sinyali gönderilir.

5. Avantajlar

--(N)-- talimatı şu avantajları sunar:

  • Hassasiyet: Düşen kenarı doğru bir şekilde algılar.
  • Tek Seferlik Tetikleme: Sürekli sinyalleri tek olaya indirger.
  • Güvenlik: Durdurma sonrası işlemleri tetiklemede etkilidir.

6. Dikkat Edilmesi Gerekenler

--(N)--’yi kullanırken şu noktalara dikkat edilmelidir:

  • Kenar Bellek Çakışması: Operand2 birden fazla talimatta kullanılırsa tetikleme hatalı olur; benzersiz bitler atayın.
  • Geçici Bellek: L (lokal) alanlar yerine M veya DB kullanın; lokal bellek sıfırlanır.
  • Sinyal Titreşimi: Mekanik sinyallerde debounce gerekebilir.

7. Uygulama Senaryoları

--(N)-- aşağıdaki alanlarda yaygın kullanılır:

  • Acil Durdurma: Buton bırakıldığında sistem resetleme.
  • Üretim Hattı: Sensör sinyalinin bitişini algılama.
  • Alarm Sistemleri: Durum sıfırlama işlemleri.

8. Yeni Başlayanlar İçin İpuçları

--(N)--’yi etkili kullanmak için:

  • Simülasyon: TIA Portal PLCSIM ile sinyal düşüşlerini test edin.
  • DB Yönetimi: Kenar bitlerini veri bloklarında organize edin.
  • Başlangıç Reset: OB100’de kenar bitlerini sıfırlayın.
  • Debounce: Titreşim için 100-200ms zamanlayıcı ekleyin.

9. Sonuç

TIA Portal’da --(N)-- (Negatif Kenarda Operand Setleme) talimatı, sinyal düşüşlerini algılamada güçlü bir araçtır. Doğru bellek yönetimi ve hata önleme teknikleriyle, acil durdurma, sayım veya alarm sistemlerinde yüksek güvenilirlik sağlar. Bu rehberdeki örnekler ve ipuçlarıyla, PLC programlamada negatif kenar tetiklemeyi etkin bir şekilde uygulayabilirsiniz. Daha fazla bilgi için Siemens Industry Online Support’u ziyaret edebilirsiniz.

Yorumlar

Yorum Gönder