BONUS : TIA Portal’da Ladder ile Manuel Kenar Algılama: Pozitif ve Negatif Edge Detection Teknikleri

PLC’ye yeni başlayanlar için bit operasyonları: Ladder ile motor, lamba ve sensör kontrolü örnekleri.

Siemens TIA Portal’da Manuel Edge Detection: Örneklerle Kenar Algılama

Siemens TIA Portal’da Ladder (Merdiven Diyagramı) programlama dilinde Manuel Edge Detection (Manuel Kenar Algılama), hazır araçlar olmadan giriş sinyallerinin pozitif veya negatif kenarlarını algılamak için kullanılan bir yöntemdir. Daha fazla kontrol ve esneklik sunar; bakım izleme, sensör tetikleme ve özel otomasyon projelerinde tercih edilir. Bu makalede, manuel kenar algılamanın mantığını, avantajlarını, risklerini ve uygulamalarını örneklerle açıklayacağız. Tüm bilgiler Siemens Industry Online Support’tan doğrulanmıştır.

1. Manuel Edge Detection Nedir?

Manuel Edge Detection, TIA Portal’da Ladder dilinde bir sinyalin durum değişikliğini (pozitif kenar: 0→1, negatif kenar: 1→0) hazır komutlar ([P], [N], P_TRIG) kullanmadan, bellek bitleri ve lojik yapılarla algılayan bir tekniktir. PLC’nin tarama döngüsüne dayanarak sinyalin önceki ve mevcut durumlarını karşılaştırır.

2. Manuel Edge Detection’ın Detaylı Açıklaması

Manuel kenar algılamanın işleyişini ve temel prensiplerini inceleyelim:

2.1. Çalışma Mantığı

Giriş sinyalinin önceki durumu bir bellek bitinde saklanır ve mevcut durumla karşılaştırılır. Pozitif kenar için giriş “1” ve önceki durum “0”, negatif kenar için giriş “0” ve önceki durum “1” olmalıdır.

---[I0.0]---[/M0.0]----(S M0.1)---
---[I0.0]----------(S M0.0)---
---[/I0.0]----------(R M0.0)---
    

Açıklama: I0.0 “1”e geçtiğinde ve M0.0 “0” ise M0.1 set edilir (pozitif kenar).

2.2. Türleri

  • Pozitif Kenar: Sinyal 0→1 olduğunda tetiklenir.
  • Negatif Kenar: Sinyal 1→0 olduğunda tetiklenir.

3. Manuel Edge Detection ile Hazır Araçların Farkları

Manuel yöntem, TIA Portal’daki hazır araçlardan farklıdır:

Özellik Manuel Edge [P]/[N] veya P_TRIG
Yapı Bellek bitleri ve lojik Hazır komutlar
Esneklik Yüksek (özelleştirilebilir) Sınırlı
Karmaşıklık Daha fazla kod gerektirir Basit ve hızlı

4. Manuel Edge Detection Ne Zaman Kullanılmalı?

Manuel Edge Detection şu durumlarda uygundur:

  • Hazır araçların yetersiz olduğu özelleştirilmiş projeler.
  • Eski PLC sistemlerinde hazır komutların olmaması.
  • Eğitim ve kenar algılama mantığını öğrenme.

5. Pratik Örnekler

Manuel Edge Detection’ı örneklerle inceleyelim:

Örnek 1: Pozitif Kenar ile Sayıcı

---[I0.0]---[/M0.0]----(S M0.1)---
---[I0.0]----------(S M0.0)---
---[/I0.0]----------(R M0.0)---
---[M0.1]----------(CU C0)---
---[M0.1]----------(R M0.1)---
    

Açıklama: Buton (I0.0) her basıldığında sayıcı (C0) bir artar.

Örnek 2: Negatif Kenar ile Sayıcı

---[/I0.1]---[M0.2]----(S M0.3)---
---[I0.1]----------(S M0.2)---
---[/I0.1]----------(R M0.2)---
---[M0.3]----------(CU C1)---
---[M0.3]----------(R M0.3)---
    

Açıklama: Sensör (I0.1) nesneyi algılamayı bıraktığında sayıcı (C1) artar.

Örnek 3: Kombine Kenar ile Lamba Kontrolü

---[I0.2]---[/M0.4]----(S Q0.0)---
---[/I0.2]---[M0.4]----(R Q0.0)---
---[I0.2]----------(S M0.4)---
---[/I0.2]----------(R M0.4)---
    

Açıklama: Buton (I0.2) basıldığında lamba (Q0.0) açılır, bırakıldığında kapanır.

6. Avantajlar

Manuel Edge Detection’ın sunduğu faydalar:

  • Tam kontrol ve özelleştirme imkanı.
  • Hazır araçlara bağımlılığı azaltır.
  • Eğitim amaçlı mantık geliştirme.

7. Dikkat Edilmesi Gerekenler

Manuel Edge Detection kullanırken şu risklere dikkat edin:

  • Karmaşıklık: Daha fazla kod satırı gerekir. Çözüm: Yorum ekleyin.
  • Hata Riski: Yanlış lojik kenar kaçırmaya yol açar. Çözüm: PLCSIM ile test edin.
  • Yer Kaplama: Bellek tüketimi artar. Çözüm: Gereksiz bit kullanımını azaltın.

8. Yeni Başlayanlar İçin İpuçları

Manuel Edge Detection’ı etkili kullanmak için:

  • Kodunuzu PLCSIM ile simüle edin.
  • Bellek bitlerini mantıksal sırayla tanımlayın (örn. M0.0, M0.1).
  • Her basamağa açıklayıcı yorum ekleyin:
    ---[I0.0]---[/M0.0]----(S M0.1)--- // Pozitif kenar

9. Sonuç

TIA Portal’da Ladder dilinde Manuel Edge Detection, sinyal değişikliklerini algılamak için esnek ve güçlü bir yöntemdir. Hazır araçlara alternatif olarak özelleştirme gerektiren projelerde ve eğitimde kullanılabilir. Karmaşıklığına rağmen, doğru tasarlandığında endüstriyel otomasyonda güvenilir sonuçlar sunar. Simülasyon ve dikkatli lojik tasarımıyla bu yöntemi projelerinize entegre edebilirsiniz! Görüşlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.

10. Kaynaklar

Yorumlar